برای اندازه­گیری فاصلۀ ستارگان، روش اختلاف­ منظر (parallax) مورد استفاده قرار می­گیرد[1]. فرض کنید می­خواهید عرض رودخانه­ای را به­دست آورید. نقطه­ای را مستقیماً در مقابل خود و در سمت دیگر رودخانه در نظر بگیرید. سپس در امتداد رودخانه شروع به راه رفتن کنید و هر از گاهی از روی شانۀ خود به آن نقطه بنگرید، تا آنجا که نسبت به کنار رودخانه زاویۀ ۴۵ درجه بسازد. در این­صورت به اندازۀ پهنای رودخانه راه رفته­اید. پس در روش اختلاف ­منظر، باید جسم را از دو نقطه که فاصله­ای با هم دارند (به نام خط مبنا) رصد نمود و اختلاف زاویه را حساب کرد. هرچه جسم دورتر باشد، خط­مبنای طولانی­تری نیاز است. در خصوص ستارگان، اختلاف زاویه­ای محسوسی از نقاط مختلف زمین وجود ندارد، لذا به خط­مبنایی که به­طور قابل­ملاحظه­ای دراز باشد احتیاج داریم. خوشبختانه یک خط­مبنای بلند در اختیار ما است، و آن قطر مدار زمین به­دور خورشید می­باشد. بیشتر ستاره­ها آنقدر دور هستند که اگر آنها را از دو سمت مخالف مدار زمین نسبت به خورشید بنگریم، مثلاً در پاییز و بهار، تغییر قابل ملاحظه­ای در موقعیتشان مشاهده نمی­کنیم. از اینرو این ستارگان را می­توان به عنوان نقاط مرجعی جهت اندازه­گیری تغییر موقعیت ستاره­های نزدیک­تر، که تعداد آنها در حال حاضر چندان هم زیاد نیست، مورد استفاده قرار داد. با  دانستن مدار زمین و تغییر زاویه­ای مکان ستاره، فاصلۀ آن به­دست می­آید.
اختلاف منظر


[1]- دقت کنید که این تنها روش نیست. اما در نردبان فاصله، این شیوه جزء اولین پله­ها می­باشد؛ بدین معنی که دقت و صحت شیوه­های دیگر عمدتاً وابسته به این روش است. (مترجم)  

کتاب "درآمدی بر نجوم و کیهان‌شناسی" صفحه ۲۵۴