نجوم و کیهان‌شناسی

یکی از مشکلات در برنامه «ورد» این است که اعداد به‌کار رفته برای «نشان پاورقی» به شکل عربی می‌باشند . به عبارت ساده‌تر، هنگامی که تعداد پاورقی‌ها از سه بیشتر می‌شود، متأسفانه شماره‌های پاورقی 4، 5 و 6 به شکل عربی درج می‌شوند؛ این در حالی است که زبان متن اصلی و متن پاورقی، فارسی است. تصویر زیر را ببینید.

به نظر می‌رسد این مشکل از هستۀ اصلیِ برنامه «ورد» است. جایی که باید متناسب با زبان متن و راستای نگارش در پاورقی (از راست به چپ برای فارسی)، عدد مناسب را از فونت پیش‌فرض انتخاب کند. متأسفانه، «ورد» به  جای انتخاب اعداد فارسی، اعداد عربی را به عنوان «نشان پاورقی» انتخاب می‌نماید.

( اینجا و اینجا را ببینید.)

فونتی که «ورد» به صورت پیش‌فرض برای درج «نشان پاورقی» استفاده می‌کند، همان فونتِ پیش‌فرض در متن است. (روش تعیین فونت پیش‌فرض را قبلاً توضیح داده‌ام.)

در فونت‌های استاندارد سری IR، تمام اعداد فارسی،  انگلیسی و عربی پیش‌بینی شده است. به همین دلیل اگر قلم پیش‌فرض شما از این سری فونت‌ها باشد، با مشکل بالا مواجه می‌شوید، زیرا «ورد» هنگام درج «نشان پاورقی» به سراغ اعداد عربی می‌رود و از اعداد فارسی استفاده نمی‌کند.

برای اینکه این مشکل حل شود، باید از فونتی استفاده کنیم که اعداد عربی در آن وجود نداشته باشد. فونت‌های سری B دارای این ویژگی هستند (البته این یک نقص است، اما فعلاً برای خواستۀ ما مفید می‌باشد).

تغییر فونت پیش‌فرض به فونت سری B (مانند B Mitra یا B Nazanin) به صلاح نیست. در این درس بنا دارم بدون تغییر فونت پیش‌فرض در متن اصلی، روش تغییر این فونت را برای «نشان پاورقی» آموزش دهم.

 نخست باید ببینیم این فونت‌ها در رایانه نصب است یا خیر.

در سربرگ «Home» و در مستطیلی که نام فونت نوشته شده است، بررسی کنید آیا این سری فونت‌ها را پیش از این نصب کرده‌اید یا خیر.

اگر این فونت‌ها را ندارید، از اینجا دانلود کنید.

حال به دقت به ترتیبی که گفته می‌شود عمل کنید.

توجه: مطالبی که در پی می‌آید، مربوط به مبحث مهم و البته پیشرفته با عنوان سبک (Style) در «ورد» است که البته فعلاً نمی‌توانیم به صورت اختصاصی به آن بپردازیم.

1-  در سربرگ «Home» به قسمت «Styles» رفته، بر روی علامت پیکان کوچک و کج در گوشۀ سمت راست پایین آن کلیک کنید تا منوی «Styles» باز شود.

2- در این منو، گزینۀ «Footnote Reference» را پیدا کنید. اگر این گزینه را نمی‌بینید، به روش زیر عمل کنید:

الف) همچنان که منوی «Styles» باز است، در پایین آن، روی «Options» کلیک کنید.

ب) در کادری که باز می‌شود و در مستطیل بالای آن،  روی علامت پیکان کناری کلیک کنید تا  منویی باز  شود.

ج) در منوی باز شده، گزینۀ «All Styles» را انتخاب کنید.

د) کادر را با کلیک روی «Ok» ببندید. حال باید بتوانید «Footnote Reference» را  در منوی «Styles» پیدا کنید.

3- ماوس را روی گزینۀ «Footnote Reference» ببرید. کادری دور آن ظاهر می‌شود و در گوشۀ راست این کادر، علامت پیکانی می‌بینید. روی این پیکان کلیک کنید و در منویی که باز می‌شود، گزینۀ «Modify» را انتخاب نمایید. کادر «Modify style» باز می‌شود.

4- در پایین سمت چپ کادر «Modify style»، روی «Format» کلیک کنید و در منویی که باز می‌شود، «Font» را انتخاب نمایید.

5- کادر محاوره‌ای «Font» باز می‌شود. با این کادر آشنا هستید. اما همانطور که می‌بینید، هیچ قلم، اندازه و مشخصاتی در مستطیل‌های مربوطه انتخاب نشده است. این نشانۀ آن است که فونت پیش‌فرض برای متن اصلی، برای «نشانۀ پاورقی» نیز به کار می‌رود.

6- بدون هر کار اضافه، تنها در مستطیل بالا، زیر عنوان «Complex scripts» کلیک کنید و یکی از فونت‌های سری B را متناسب با فونتی که در متن اصلی به کار می‌برید، انتخاب کنید (مثلاً اگر فونت متن IR Mitra است، در اینجا بهتر است فونت B Mitra را انتخاب کنید. البته هر فونت دیگری نیز قابل انتخاب است.)

7- روی «Ok» کلیک کنید تا به کادر قبلی، «Modify Style» بازگردید. حال اگر در این کادر نیز روی «Ok» کلیک کنید، تنظیماتی که انجام داده‌اید تنها در همین سند «ورد» اجرا می‌شود (یعنی از این پس تنها در همین سند، اعدادی که برای «نشانه پاورقی» استفاده می‌شود، به صورت فارسی است و نه عربی).

اما اگر مایلید این تغییرات دائمی باشد و در اسناد جدید «ورد» نیز اعمال گردد، قبل از بستن این کادر، در پایین آن، گزینۀ «New documents based on this template» را انتخاب کرده، سپس با کلیک روی «Ok» کادر را ببندید.

بدین ترتیب از این پس، شماره‌های پاورقی با فونت سری B که انتخاب کردید درج می‌شود و مشکل شماره‌های چهار، پنج و شش برطرف خواهد شد.

بازگشت به صفحۀ پاورقی در «ورد»

بازگشت به صفحۀ تجربیات من در برنامه «ورد»

به صورت پیش‌فرض، پاره‌خطی در پایین صفحه، پاورقی را از متن اصلی جدا می‌کند. اگر متن پاورقی آنقدر طولانی باشد که به صفحه بعد برود، در این صورت از یک خط ممتد برای جدا کردن پاورقی از متن اصلی استفاده می‌شود تا خواننده بفهمد این پاورقی در ادامۀ صفحۀ قبل می‌باشد.

اگر مایل باشید خط جداکننده را تغییر دهید (چیزی که معمولاً هنگام نوشتن پایان‌نامه باید انجام داد) مراحل زیر را اجرا کنید:

1- در سربرگ «View» بر روی «Draft» کلیک کنید. بدین ترتیب شکل ظاهری سند «ورد» اندکی تغییر می‌کند.

2- در وضعیت جدید، به سربرگ «References» رفته، بر روی «Show Notes» کلیک کنید. (اگر این گزینه کم‌رنگ است به گونه‌ای که نمی‌توان آن را انتخاب کرد، در سند «ورد» هیچ پاورقی وجود ندارد. به عبارت دیگر، برای تغییرات در خط جداکنندۀ پاورقی، دست‌کم باید یک پاورقی وارد شده باشد.)

3- پس از اجرای مرحلۀ قبل، سند «ورد» به دو قسمت تقسیم می‌شود. در قسمت پایین، تمام پاورقی‌ها به ترتیب نشان داده شده است.

4- به صورت پیش فرض، در مستطیل قسمت پایین عبارت «All Footnotes» وجود دارد. روی علامت پیکان در گوشۀ مستطیل کلیک کنید تا منوی مربوطه باز شود. چندین گزینه در این منو وجود دارد. بر روی دومین گزینه، یعنی «Footnote Separator» کلیک کنید. پاره‌خطی ظاهر می‌شود که همان پاره‌خطِ جدا کنندۀ متن اصلی از پاوقی است.

5- ماوس را در سمت راست صفحه، مقابل همین پاره‌خط قرار دهید و کلیک کنید تا انتخاب شود.

در همین مرحله، اگر بر سربرگ «Home» کلیک کنید، در قسمت «Font» می‌توانید رنگ خط را تغییر دهید. (اگر کادر محاوره‌ای «Font» را باز کنید، تغییرات دیگری نیز قابل اعمال است.)

6- روش‌های مختلفی برای تغییر این پاره‌خط وجود دارد. مثلاً اگر مایلید به جای آن، خطی کشیده داشته باشید، ابتدا در همان وضعیت که پاره‌خط انتخاب شده است، اندازه قلم را به عددی کوچک (مثلاً 4) کاهش داده، «Enter» را فشار دهید. سپس کلید «Delete» را فشار دهید تا پاره‌خط حذف شود. حال به روشی که پیش‌تر گفته شد، سه بار کلید خط‌فاصله «-» را فشار دهید و «Enter» کنید. خطی ممتد رسم می‌شود. حال در سربرگ «View» بر روی «Print Layout» کلیک کنید تا وضعیت سند «ورد» به حالت همیشگی بازگردد. ملاحظه می‌کنید که خط جداکننده به شکل جدید در آمده است.

نکته: خطی که با سه بار فشردن کلید «-» رسم می‌شود، در اصل یکی از گزینه‌های «Borders and Shading» است. برای دسترسی به این گزینه، در سربرگ «Home» و در قسمت «Paragraph» بر پیکان کوچکی که در شکل زیر می‌بینید کلیک کنید و در پایین منویی که باز می‌شود، روی «Borders and Shading» کلیک نمایید.

کادر محاوره‌ای «Borders and Shading» با سه سربرگ باز می‌شود. در سربرگ «Borders» که نخستین سربرگ است می‌توانید نوع خط و رنگ آن را تغییر دهید.

توجه:

1- برای تغییر خط جداکنندۀ پاورقی در مرحلۀ 6، روش‌های دیگری نیز وجود دارد. در اینجا یکی از ساده‌ترین روش‌ها ارائه شد.

2- مراحل تغییر خط جداکننده در پاورقی (Footnote) را می‌توان برای تغییر خط جداکننده در «Endnote» نیز به کار برد. در تصویر زیر، پانوشت‌هایی را از کتاب «گردشی در جهان» می‌بینید که خط جداکننده را به روش بالا تغییر داده‌ام. (این کتاب را می‌توانید به صورت رایگان از اینجا دانلود کنید.)

بازگشت به صفحۀ پاورقی در «ورد»

بازگشت به صفحۀ تجربیات من در برنامه «ورد»

برای وارد کردن پاورقی، مکان‌نما (کِرسِر) را به انتهای کلمه‌ای از متن که مایلید شماره پاورقی بعد از آن قرار گیرد، ببرید (کافی است با ماوس در محل مورد نظر کلیک کنید). سپس در سربرگ «References» و در قسمت «Footnotes» بر روی «Insert Footnote» کلیک کنید.

 بلافاصله به قسمت پاورقی در پایین صفحه «ورد» می‌روید. در کنار شمارۀ پاورقی، شروع به نوشتن متن پاورقی نمایید، یا متن دلخواه را در آن وارد کنید.

اگر بر روی شماره پاورقی دو بار کلیک کنید، به متن اصلی باز می‌گردید. در اینجا نیز اگر دو بار روی شماره پاورقی کلیک کنید، به ابتدای متنِ پاورقیِ مربوطه در پایین صفحه می‌روید.

معمولاً تنظیم پیش‌فرض به گونه‌ای است که نشانۀ پاورقی، عدد است. اما می‌توان از علائم دیگر نیز استفاده کرد. اجازه دهید با دیدن شکل، تنظیمات پاورقی را با جزئیات بیشتر فرا گیریم.

در سربرگ «References» و در قسمت «Footnotes» بر روی علامت فلش در گوشه راست کلیک کنید تا صفحه «Footnote and Endnote» باز شود.

همانطور که می‌بینید، گزینۀ «Footnote» به صورت پیش‌فرض انتخاب شده است. گزینه «Endnote» شبیه به «Footnote» است با این تفاوت که متن ارجاعی به جای پایین هر صفحه، به طور کامل به انتهای سند منتقل می‌شود. در مقابل گزینۀ «Footnote» مستطیلی است که در آن عبارت «Bottom of page» نوشته شده است. آن را دست نخورده رها کنید.

در پایین، گزینۀ «Number Format» را می‌بینید و در مقابل آن مستطیلی که با کلیک بر پیکانِ کنار آن می‌توانید قالب‌های مختلفی را به عنوان علامت پاورقی انتخاب کنید. معمولاً نخستین گزینه که عدد است، مناسب‌تر است. اگر هم مایلید از علامتی استفاده کنید که در آن نیست، می‌توانید در قسمت «Custom mark» روی «Symbol» کلیک کنید تا صفحۀ «Symbol» باز شود. در آنجا می‌توانید علامت مورد نظرتان را انتخاب کنید و «Ok» را کلیک کنید. بدین ترتیب علامت نشان‌دهندۀ پاورقی به شکلی که انتخاب کرده‌اید تغییر خواهد کرد.

در مستطیل مقابل «Start at» می‌توانید مشخص کنید که شماره پاورقی از چه عددی شروع شود. معمولاً بهتر است تنظیمات پیش‌فرض را دست نزنید.

اما یکی از قسمت‌های مهم، گزینۀ «Numbering» است. در این قسمت باید مشخص کنید که شماره‌های پاورقی چگونه تکرار شود. در مقابل این گزینه، مستطیلی است که اگر علامت پیکان کنار آن را کلیک کنید، منویی با سه گزینه باز می‌شود. اگر گزینه «continuous» را انتخاب کنید، شماره پاورقی‌ها بدون تکرار در تمام سند پشت سر هم وارد می‌شود. یعنی شماره پاورقی در هر صفحه ادامۀ آخرین شماره پاورقی در صفحۀ قبل است. در صورتی که گزینۀ «Restart Each section» را انتخاب کنید، شماره پاورقی در ابتدای هر بخش دوباره از ابتدا شروع می‌شود. اما معمولاً گزینۀ سوم بهترین گزینه است و آن «Restart each page» است. در این صورت، شمارۀ پاورقی در هر صفحه از ابتدا شروع می‌شود.

حال اگر بر روی «Apply» کلیک کنید، تنظیماتِ مربوطه برای علائم پاورقی که پیش از این وارد کرده‌اید یا از این پس وارد می‌کنید، اعمال می‌گردد.

اگر هم روی گزینه «Insert» کلیک کنید،یک شمارۀ پاورقی با همین تنظیماتی که انجام داده‌اید در محل مکان‌نما وارد می‌شود.

توجه: اگر علامت پاورقی در متن را حذف (Delete) کنید، تمام متن پاورقی نیز حذف خواهد شد. با انتخاب علامت پاورقی، می‌توانید آن را کپی کنید (یا جدا کنید) و جای دیگر بچسبانید. بدین ترتیب متن پاورقی نیز به محل جدید، در پایین صفحه، منتقل می‌شود. شمارۀ پاورقی نیز متناسب با محل جدید، تغییر می‌کند.

کلید میانبر: اگر کلیدهای Crtl+Alt+F  را با هم فشار دهید، مانند این است که گزینه «Insert Footnote» را کلیک کرده‌اید.

تقاضا دارم با باز کردن یک سند جدید در «ورد»، مطالب بالا را تمرین کنید.

در مباحث آتی، به رفعِ مشکل عددهای عربی به عنوان عدد پاورقی، و روش تغییر خط جدا‌کنندۀ پاورقی در پایین صفحه خواهیم پرداخت ؛ همچنین، توضیحاتی پیرامون تغییر فونت و قالب متن پاورقی ارائه می‌گردد.

بازگشت به صفحۀ پاورقی در «ورد»

بازگشت به صفحۀ تجربیات من در برنامه «ورد»

سلام

قصد دارم در چند جلسه، مطالبی را خدمتتان پیرامون «پاورقی» و نکاتی دربارۀ آن تقدیم کنم.

از آنجا که شاید برخی هنوز به روش وارد کردن پاورقی در «ورد» آشنا نباشند، مبحث را با «روش وارد کردن پاورقی» آغاز می‌کنم.

1- روش وارد کردن پاورقی

2- تغییر خط جداکنندۀ پاورقی

3- مشکلی با عدد «نشان پاورقی»  (مبحث پیشرفته)

ویدئوهای این درس:

1- جلسه اول

2- جلسه دوم

3- جلسه سوم

بازگشت به صفحۀ تجربیات من در برنامه «ورد»

شاید شما هم به این مشکل برخورد کرده‌اید که هنگام نوشتن برخی عبارات عربی که دارای اِعراب هستند، برخی قسمت‌های علائم اِعراب ناپدید شده، در سند «ورد» دیده نمی‌شوند.

به تصویر زیر توجه کنید. در خط اول، قسمتی از آیةالکرسی را می‌بینید. در خط دوم، این قسمت از آیةالکرسی به صورت پر رنگ آمده است.

ملاحظه می‌کنید قسمت‌هایی از اعراب ناپدید یا قیچی شده است. البته این مشکل در خط اول نیز با شدت کمتری وجود دارد.

این مشکل تنها به دلیل تنظیماتی است که «ورد» برای هر خط به کار می‌برد و تنها در هنگام نمایش در همین برنامه (یا برخی برنامه‌های دیگر آفیس) به وجود می‌آید؛ به عبارت دیگر، اگر این سند را چاپ کنید، قسمت‌های ناپدید، پدیدار می‌شوند. تصویر زیر، قسمتی از نسخۀ  پی‌دی‌افِ متن بالاست:

ملاحظه می‌کنید که تمام علائم اِعراب چاپ شده است.

البته لازم به ذکر است که شدت این مشکل، در فونت‌های مختلف یکسان نیست.

حال اگر کسی مایل باشد علائم ناپیدا، در همین سند «ورد» نیز پیدا شوند، چه باید بکند؟

بار دیگر درس قبل را مرور کنید. یادتان هست گفتیم برنامه «ورد»، پهنای بزرگ‌ترین قسمت خط را بر تمام خط اعمال می‌کند. اگر بتوانیم به ترتیبی پهنای خط را زیاد کنیم، علائم ناپیدا یا قیچی شده، پدیدار می‌گردند.

برای این کار، باید اندازۀ قلم را برای نویسه (Character) یا کلماتی در خط افزایش دهیم. بدیهی است تغییر اندازۀ قسمتی از یک کلمه، یا یک کلمه از خط، موجب به هم ریختن متن می‌شود. (امتحان کنید).

اما اگر نویسۀ ناپیدایی را تغییر اندازه دهیم، مشکلِ مشهودی به وجود نمی‌آید. به نظر شما از چه گزینه‌ای استفاده کنیم؟

من نویسۀ «نیم‌فاصله» را پیشنهاد می‌کنم. کافی است در محلی بین کلمات، یک نیم‌فاصله درج کنید. بلافاصله بدون جابه‌جاییِ مکان‌نما، کلید Shift را فشرده، کلید پیکان به سمت راست را یک مرتبه فشار دهید. ملاحظه می‌کنید که مکان‌نما ناپدید می‌شود  (زیرا نویسه‌ای ناپیدا انتخاب شده است). حال با روشی که پیش از این فراگرفته‌اید، اندازۀ قلم را یک‌واحد یک‌واحد افزایش دهید. ملاحظه می‌کنید علائم ناپیدا به تدریج ظاهر می‌شوند.

توجه: اگر در انتخاب نویسۀ ناپیدای «نیم‌فاصله» مشکل دارید، مراحل زیر را دنبال کنید:

1-  در بالای سند«ورد» سمت چپ، گزینۀ «File» را کلیک کنید.

2- در منویی که باز می‌شود، «Options» را کلیک کرده، سپس «Advanced» را انتخاب کنید.

3- در منویی که باز می‌شود، در اواسط آن و تحت عنوان «Show document content» گزینۀ «Show control characters» را تیک بزنید.

حال اگر با کلیک کردن «Ok» به صفحه اصلی بازگردید، ملاحظه می‌کنید که در محل درج «نیم‌فاصله» پاره‌خطی رسم شده است.

فراموش نکنید در انتها، گزینه‌ای را که در مرحلۀ سوم تیک زدید، بار دیگر غیرفعال کنید.

ویدئوهای مرتبط:

قسمت اول

قسمت دوم

بازگشت به صفحۀ تجربیات من در برنامه «ورد»

سلام دوستان

در «ورد» به صورت خودکار، بر اساس تنظیمات اندازۀ قلم (فونت) و پاراگراف، پهنایی برای خط اختصاص می‌یابد. برای اینکه این پهنای اختصاص یافته را ببینید، کافی است خط مورد نظر را با ماوس انتخاب کنید. در تصویر زیر، عبارت «سلام بر حسین» با دو اندازۀ مختلف قلم نوشته شده است:

حال اگر این دو متن را در یک خط به دنبال هم بنویسیم، چه اتفاقی می‌افتد. اجازه دهید امتحان کنیم:

ملاحظه می‌کنید که در این حالت، «ورد» به صورت خودکار پهنایی را که از همه بیشتر است، روی تمام خط اعمال می‌کند. به عبارت دیگر، پهنای تمام خط یکسان است و برابر با بیشترین پهنایی است که در خط به کار رفته است.

در درس آینده، به مشکلی اشاره خواهم کرد که دانستن مطلب این درس، به رفعِ آن کمک می‌کند.

توجه: پهنای خط، علاوه بر اندازه قلم، به تنظیمات «Spacing» در پاراگراف نیز بستگی دارد. در این تنظیمات، اندازۀ فاصله قبل و بعد از پاراگراف، و همچنین فاصلۀ بین خطوط تعیین می‌شود. لطفا با تغییر این تنظیمات، تغییرات را ببینید.

بازگشت به صفحۀ تجربیات من در برنامه «ورد»

سلام دوستان

برای آنکه در یک سند چند صفحه‌ای، شماره صفحات با فرمت متفاوت داشته باشید، باید ابتدا سند را به دو (یا چند) بخش (Section) تقسیم کنید. معمولاً هنگام نگارش پایان‌نامه، از شما می‌خواهند که صفحات تا بعد از مقدمه، به صورت حروف ابجد شماره‌گذاری شود، اما شمارۀ صفحات در متن اصلی به صورت عددی باشد. در اینجا همین شیوه را آموزش می‌دهم، هرچند پس از فراگیری، می‌توانید روش‌های دیگر را نیز تجربه کنید.

1- یک سند جدید را در «ورد» باز کنید. اگر تنظیمات پایین صفحه را که پیش از این خدمتتان عرض کردم انجام داده باشید، در پایین صفحه عبارت «Section 1» را می‌بینید.

2- در سربرگ «Page Layout» و در قسمت «Page Setup» روی «Breaks» کلیک کنید و در منویی که باز می‌شود، اولین گزینه تحت «Section Breaks» را با عنوان «Next Page» کلیک کنید (تصویر زیر را ببینید).

3- بدین ترتیب صفحۀ جدیدی باز می‌شود. اگر به زیر همین صفحه نگاه کنید، عبارت «Section 2» را می‌بینید که نشان می‌دهد در بخش 2 قرار دارید.

4- به صفحه قبل یا بخش 1 باز گردید. برای اینکار می‌توانید از میانبر «Crtl+Home» استفاده کنید.

5- از منوی Insert، گزینۀ «Page Number» را که در بخش «Header & Footer» قرار دارد کلیک کنید تا منوی آن باز شود. در این منو، گزینۀ پنجم، یعنی «Format Page Numbers» را کلیک کنید. در منوی جدید، روی علامت فلش در مستطیل «Number format» کلیک کنید تا منوی مربوط به آن باز شود. سپس فرمت حروف الفبا را با ترتیب حروف ابجد انتخاب کنید (گزینۀ چهارم). سپس «Ok» را  کلیک کنید.

6- بار دیگر از منوی Insert، گزینۀ «Page Number» را که در بخش «Header & Footer» قرار دارد کلیک کنید تا منوی آن باز شود. سپس از اولین گزینه، محل قرار گرفتن شماره صفحه را در بالای صفحه انتخاب کنید و کلیک کنید. ملاحظه می‌کنید که حرف «أ» در بالای صفحه به عنوان شماره صفحه درج می‌شود.

7- به صفحه بعد بروید. به احتمال زیاد متوجه می‌شوید که شماره صفحه دوم، که نخستین صفحه از بخش دو است، به صورت عددی و با عدد «2» نشان داده شده است. این در حالی است که مایلید شماره صفحه اول از بخش دو به صورت عددی، اما با عدد «1» آغاز شود. برای اینکار همین‌طور که در بخش دو قرار دارید، بار دیگر از منوی Insert، گزینۀ «Page Number» را که در بخش «Header & Footer» قرار دارد کلیک کنید تا منوی آن باز شود و در منوی باز شده، گزینۀ «Format Page Numbers» را کلیک کنید و سپس در پایین منوی جدید، بر روی گزینۀ «Start at» کلیک کنید تا انتخاب شود. اگر در مستطیل مقابل آن، عددی غیر از «1» به نمایش در آمد، با کلیک بر روی فلش‌های بالا و پایین کنار همین مستطیل، یا به صورت دستی، آن را به عدد «1» تبدیل کرده، «Ok» را در پایین منو کلیک کنید.

بدین ترتیب ملاحظه می‌کنید که اولین صفحه از بخش دو (Section 2) با شمارۀ «1» آغاز می‌شود.

8- حال اگر به ابتدای سند، با شماره صفحۀ «أ» بازگردید و شروع به نوشتن کنید، یا متنی را از جای دیگر به آن منتقل کنید، ملاحظه می‌کنید که با ادامه نوشتن، صفحات جدید با شماره صفحاتی به صورت حروف ابجد باز می‌شود. این در حالی است که همواره صفحۀ آخر سند، سفید باقی می‌ماند و شماره آن «1» است.

9- چنانچه به صفحه آخر که اولین صفحه از بخش دو است بروید و در آنجا شروع به نوشتن، یا انتقال متن از جای دیگر بکنید، صفحات جدید با شماره صفحات عددی ادامه پیدا می‌کند.

اگر سند را ذخیره کنید، می‌توانید در زمان‌های دیگر، مطالب جدیدی به بخش اول یا دوم اضافه کنید، بدون آنکه نگران تغییر فرمت شماره صفحه شوید.

مراحل بالا را به دقت اجرا کرده، گزینه‌های مختلف را تمرین کنید. می‌توانید کار تقسیم سند به دو (یا چند) بخش را بعد از نوشتن متن اصلی انجام دهید. اگر با مشکلاتی مواجه شدید.  اطلاع دهید تا حتی‌المقدور توضیح دهم.

موفق باشید.

بازگشت به صفحۀ تجربیات من در برنامه «ورد»

سلام

در نوار پایین سند «ورد» اطلاعات ذی‌قیمتی به شما نشان داده می‌شود. در همین قسمت می‌توانید ببینید در چه بخش (Section) از سند قرار دارید. طبیعی است چنانچه سند «ورد» تنها دارای یک بخش باشد، عدد مقابل «Section» یک خواهد بود.

اگر Section را در نوار پایین «ورد» نمی‌بینید، به روش زیر عمل کنید:

بر روی همین نوار کلیک راست کنید و کنار گزینۀ Section کلیک کنید تا علامت تیک کنار آن ظاهر شود.

در مطلبی که به زودی تقدیم می‌شود، با عنوان شماره صفحات متفاوت در یک سند «ورد»، باید سند را به چند بخش یا Section تقسیم کنیم، بنابراین لازم است در هرجای سند هستیم بتوانیم شماره بخش را ببینیم.

بازگشت به صفحۀ تجربیات من در برنامه «ورد»

سلام

برای وارد کردن شماره صفحه، ساده‌ترین راه از این قرار است (در این روش با اصول کلی آشنا می‌شوید؛ موضوع شماره صفحات متفاوت، مانند آنچه در پایان‌نامه‌ها انتظار است، انشاالله در مطلب بعد تقدیم می‌گردد):

1- از سربرگ Insert، گزینۀ «Page Number» را که در بخش «Header & Footer» قرار دارد کلیک کنید تا منوی آن باز شود.

2- چهار گزینۀ ابتدایی، محل قرار گرفتن شماره صفحه را نشان می‌دهد: بالای صفحه، پایین صفحه، حاشیه صفحه و محل کنونی. معمولاً دو گزینه نخست، بیشترین استفاده را دارد. اگر روی آنها کلیک کنید، موقعیت‌های مختلف شماره صفحه به شما پیشنهاد داده می‌شود. هریک را امتحان کنید و تفاوت را ببینید.

3- گزینۀ پنجم، یعنی «Format Page Numbers» را کلیک کنید. در منویی که باز می‌شود می‌توانید تا حدی به تنظیم شماره صفحه بپردازید.

4- در منوی «Page Number Format»، گزینۀ «Number format» را در ابتدا می‌بینید. بر روی فلش کنار مستطیل مقابل این گزینه کلیک کنید و انواع فرمت‌های شماره صفحه را ببینید.

5- در پایین صفحه، تحت عنوان «Page Numbering»، گزینۀ «Continue from previous section» به صورت پیش‌فرض انتخاب شده است. گزینۀ «Start at» را انتخاب کنید. در مستطیل مقابل این گزینه، می‌توانید تعیین کنید که شماره صفحه با چه عدد یا حرفی آغاز شود.

6- پس از وارد کردن شماره صفحه، می‌توانید آن را در سند «ورد»  انتخاب کنید (با ماوس روی آن دو بار کلیک کنید) و فونت آن را تغییر دهید (نوع فونت، اندازه و …)

 حالا متوجه می‌شوید که در قسمتی از صفحه قرار دارید با عنوان «Header & Footer» و نمی‌توانید وارد متن اصلی شوید. برای خروج از این قسمت، کلید «Esc» را فشار دهید یا روی «Close Header and Footer» در بالای صفحه، در سربرگ موقت «Headers & Footers Tools» کلیک کنید.

لطفا کار با شماره صفحه و فرمت‌های مختلف آن را تمرین کنید.

بازگشت به صفحۀ تجربیات من در برنامه «ورد»

سلام دوستان

یکی از نشانه‌های سجاوندی، سه نقطه است (…).

این علامت در دو مورد استفاده می‌شود:

1- برای نشان دادن افتادگی‌های عمدی یا حادثه‌ای متن.

2- به جای واژه یا عبارت‌های حذف شده؛ مانند: ما باید از جنبه‌های دینی، فرهنگی، اقتصادی و … پیشرفت کنیم.

معمولاً برای درج سه نقطه، عادت داریم سه بار نقطه را روی صفحه کلید فشار می‌دهیم. اما در برنامه «ورد» یک نویسه (Character) برای سه نقطه پیش‌بینی شده است، موسوم به «Ellipsis». برای درج آن کافی است از میانبر ‪«Crtl+Alt+.»‬استفاده کنید.

البته این نویسه از مسیر زیر نیز قابل دسترسی است:

InsertàSymbolàMore SymbolsàSpecial Characters

حالا چرا به این نکته پرداختم؟

چون به زودی به ویرایش متن می‌رسیم، جایی که باید نقطه‌های اضافی را به صورت خودکار حذف کنیم. لذا باید پیش از حذف نقاط اضافی، سه نقطه‌هایی را که با سه بار فشردن صفحه کلید در متن وارد کرده‌ایم، به نویسۀ بالا تبدیل نماییم.

بازگشت به صفحۀ تجربیات من در برنامه «ورد»

ترازبندی پاراگراف را احتمالاً همه می‌دانید. تراز از راست، تراز از چپ  و تراز از وسط.

ترازبندی پارگراف از راست:

ترازبندی از وسط:

ترازبندی از چپ:

ترازبندیِ دیگری که نیاز به آشنایی بیشتر دارد، تراز از دوطرف است که در «ورد» آن را «Justify» می‌نامند. بااین گزینه، متن از دوطرف تراز می‌شود. اما با چه هزینه‌ای؟

متن فارسی را در نظر بگیرید. «ورد» به صورت خودکار، فاصلۀ آخرین کلمه در سطر را با لبۀ کادر متن (که با تنظیمات حاشیه، مشخص شده است) حساب می‌کند و آن را به فاصلۀ کلمات در همان سطر اضافه می‌نماید. در نتیجه، در ترازبندی «Justify» متنِ پاراگراف از دوطرف تراز می‌شود،اما فاصلۀ بین کلمات بیشتر از حد معمول خواهد بود. اگر تعداد واژگان در یک سطر کم باشد، این وضعیت بیشتر مشهود است.

اما «ورد» برای زبان‌هایی مثل فارسی و عربی، با توجه به قابلیت کشیدگی حروف که در این زبان‌ها وجود دارد، گزینه‌های بیشتری پیش‌بینی کرده است. بر روی فلش کنار «Justify» کلیک کنید تا گزینه‌های «Justify Low»، « Justify Medium» و « Justify High» را ببینید.

بر روی «Justify Low» کلیک کنید. ملاحظه می‌کنید که فاصلۀ بین کلمات کاهش می‌یابد. چرا که با این گزینه، برخی حروف کشیده می‌شوند؛ به عبارت دیگر، فاصلۀ کلمه آخر سطر و کادر صفحه، به جای تقسیم بین کلمات، با کشیدگی حروف جبران می‌شود.

در تصویر زیر، در متن اول از ترازبندی معمولی و در متن دوم (پایین) از ترازبندی Justify Low استفاده شده است. ملاحظه می‌کنید که فاصلۀ زیاد بین کلمات در متن اول، با کشیدگی حروف در متن دوم جبران شده است:

اما این وضعیت تنها زمانی مشهود است که کلمات موجود در سطر، قابلیت کشیده شدن حروف را داشته باشند.

برای مثال، جملۀ زیر را که صرفاً برای این تمرین ساخته‌ام در «ورد» بنویسید:

در رودِ درودزن، دروازۀ دژ را زود از آب در آورد و دزد را زد.

اندازۀ فونت را طوری تغییر دهید که یکی دو کلمه آخر به سطر دوم برود (اندازۀ 40 به بالا).

خواهید دید که تغییر ترازبندی از راست‌چین به «Justify» موجب می‌شود که متن از دو طرف تراز شود، اما بین «Justify» و «Justify Low» تغییری رخ نمی‌دهد.

البته توصیه نمی‌کنم از « Justify Medium» و « Justify High» استفاده کنید، زیرا قابلیت خوانش متن به وسیلۀ خواننده تا حد زیادی کاهش می‌یابد.

کلیپ مربوط به این درس را به همراه مطالب اضافه در اینجا ببینید.

بازگشت به صفحۀ تجربیات من در برنامه «ورد»

سلام

یکی از دوستان پیام داده و اعلام کرده که بعد از آنکه برای نیم‌فاصله کلید Crtl+A را به عنوان میانبر تعریف کرده است، دیگر با استفاده از این میانبر نمی‌تواند تمام متن را انتخاب کند.

در همان بحث نیم‌فاصله خدمت عزیزان عرض کردم مواظب باشید میانبری که انتخاب می‌کنید با میانبرهای پیش‌فرض در «ورد» تداخل نداشته باشد. البته خود برنامه در همان صفحه‌ای که قصد دارید میانبر تعریف کنید، در صورتی که میانبر شما قبلاً تعریف شده باشد، به شما اعلام می‌کند که میانبر برای چه کاری تعریف شده است. بدیهی است در صورت ادامه کار و بستن صفحه، میانبر تعریفی جای قبلی را می‌گیرد.

احتمالاً این دوست ما نیز همین کار را کرده و حالا نمی‌تواند با Crtl+A تمام متن را انتخاب کند.

خوشبختانه می‌توان میانبرهای پیش‌فرض «ورد» را بازیابی کرد. برای این کار مراحل زیر را به ترتیب انجام دهید:

1- در بالای صفحه «ورد»، سمت چپ، File را کلیک کنید و در صفحه‌ای که باز می‌شود Options را انتخاب نمایید تا صفحۀ Word Options باز شود.

2- در این صفحه، «Customize Ribbon» را انتخاب کنید و در پایین صفحه‌ای که باز می‌شود، گزینۀ «Customize» را که در کنار «Keyboard Shortcuts» قرار دارد، کلیک کنید.

3- در صفحۀ جدید، به نام «Customize Keyboard»، اگر گزینۀ «Reset All» را در پایین صفحه کلیک کنید، تمام میانبرها به حالت پیش‌فرض در «ورد» برمی‌گردد. اما از آنجا که ممکن است میانبرهای مفیدی تعریف کرده باشید و مایل باشید آنها حفظ شوند، روش زیر را اجرا کنید.

4- در مستطیل سمت چپ با عنوان «Categories» جستجو کنید تا در اواخر آن «All Commands» را پیدا کرده، انتخاب کنید.

5- در مستطیل سمت راست، تحت عنوان «Commands»، تمام دستورات پیش‌فرض در «ورد» به نمایش در می‌آید. در همین مستطیل جستجو کنید تا عبارت «EditSelectAll» را پیدا کرده، روی آن کلیک کنید.

6- با انتخاب این گزینه، تمام میانبرهای اختصاص یافته به آن را در مستطیلی با عنوان «Current Keys» مشاهده می‌کنید. در تصویر Crtl+A را نیز می‌بینید. اما احتمالاً دوست ما نمی‌تواند این میانبر را ببیند. لذا باید دوباره آن را به میانبرهای مورد نیاز اضافه کند.

7- در مستطیل مقابل آن، با عنوان «Press New Shortcut Key»، کلیک کنید و سپس کلیدهای Crtl و A را به صورت همزمان بر روی صفحه کلید فشار دهید. با درج این میانبر، گزینۀ «Assign» در پایین صفحه فعال می‌شود. با کلیک بر روی این گزینه، میانبر تعریف شده به مستطیل «Current Keys» منتقل می‌گردد.

حال اگر با کلیک بر روی «Close» این صفحه را ببندید، میانبر جدید فعال می‌شود.

بدیهی است این دوست عزیز برای تعریف میانبر نیم‌فاصله، باید مراحل همان مطلب را اجرا کند و میانبر جدیدی برای آن تعریف نماید.

بازگشت به صفحۀ تجربیات من در برنامه «ورد»

سلام

پس از مطلب قبل، دوستی پرسیده: علامت سکون را در لب‌تاب چگونه درج کنیم؟

بدیهی است منظور این دوست عزیز، لب‌تاب‌هایی است که صفحه کلید اعداد در کنار آن نیست. معمولاً این لب‌تاب‌ها دارای کلید Fn هستند که به کمک آن، قسمتی از صفحه کلید حروف به اعداد تبدیل می‌شود. اما از آنجاکه استفاده از کلید Fn خود نیازمند مهارت است، اجازه دهید راهی ساده‌تر را که البته برای دیگر نویسه‌ها نیز کاربرد دارد خدمتتان توضیح دهم.

مانند مطلبی که درباره نیم‌فاصله خدمتتان توضیح دادم، در سربرگ «Insert» و در انتهای سمت راست آن، بر روی فلش زیر «Symbol» کلیک کنید و سپس «More symbols» را کلیک کنید.

صفحه‌ای باز می‌شود با عنوان «Symbol» و با دو سربرگ که به صورت پیش‌فرض، سربرگ «Symbols» انتخاب شده است. در همان بالای صفحه، عبارت «Font» نوشته شده است و در مقابل آن مستطیلی قرار دارد که می‌توان از آنجا، فونت مورد نظر را انتخاب کرد (معمولاً به صورت پیش‌فرض باهمان فونتی باز می‌شود که در متن درحال استفاده بودید).

در پایین همین صفحه، سمت راست، دو مستطیل قرار دارد با عناوین «Character Code» و «From». بر روی فلش کنار مستطیل «From» کلیک کنید و گزینه Arabic (decimal) را انتخاب کنید. سپس در مستطیل کنار «Character Code» عدد 250 را تایپ نمایید.

اگر گزینه «Insert» در پایین همین صفحه را کلیک کنید، ساکن در محل مکان‌نما (Curser) درج می‌شود. اما قبل از این مرحله، بهتر است در همین صفحه، به سمت چپ بروید. در آنجا باید عبارت «Arabic Sukun» را به عنوان نام نویسه‌ای که انتخاب کرده‌اید ببینید. اگر این عبارت، که بالای گزینۀ «AutoCorrect» قرار دارد، دیده نشود، یعنی آنکه نویسه سکون انتخاب نشده و باید مرحلۀ قبل را چک کنید.

حال اگر بر روی گزینه «Insert» در پایین سمت چپ صفحه کلیک کنید، ساکن در صفحه اصلی سند شما درج می‌شود.

به همان ترتیبی که در بحث «نیم‌فاصله» توضیح دادم، می‌توان برای نویسۀ «ساکن» نیز یک میانبر تعریف کرد.

ویدئوهای مرتبط:

قسمت اول

قسمت دوم

بازگشت به صفحۀ تجربیات من در برنامه «ورد»

سلام

دوستی پرسیده: کلیدهای علامت تشدید، اعراب و نظایر آن کجاست.

برای پیدا کردن این کلیدها، ساده‌ترین راه آن است که سند تازه‌ای در «ورد» باز کنید و سپس تک‌تک کلیدها را فشار دهید؛ یک بار بدون کلید Shift و بار دیگر به همراه این کلید. تمام حروف و علائم مورد نیاز را خواهید یافت.

برای اطلاع این دوست عزیز و دیگرانی که احتمالاً چنین سؤالی دارند، کلیدها را معرفی می‌کنم (البته این مربوط به صفحه کلیدی است که به صورت پیش‌فرض همراه با ویندوز نصب می‌شود. اگر از صفحه کلید دیگری استفاده می‌کنید، به روش بالا عمل کنید):

فتحه: Shift+A

ضمه: Shift+S

کسره: Shift+D

تشدید: Shift+F

تنوین فتحه: Shift+Q

تنوین ضمه: Shift+W

تنوین کسره: Shift+E

ویرگول: Shift+T

نقطه ویرگول: Shift+Y

اما ساکن چطور؟

برای درج علامت ساکن، کلید Alt را پایین نگه دارید و همزمان عدد 0250 را از صفحه اعداد کنار کی‌برد، نه اعداد بالای کی‌برد، شماره‌گیری کنید. با رها کردن کلید Alt ساکن درج می‌شود. دقت کنید که حتماً صفر ابتدایی نیز تایپ شود.

بازگشت به صفحۀ تجربیات من در برنامه «ورد»

علائمی چون ویرگول، نقطه ویرگول و دو نقطه، بدون فاصله در کنار کلمه قبل قرار می‌گیرند، اما با کلمه بعد از خود یک فاصله دارند.

علائمی چون پرانتز، گیومه و نظایر آن‌ها، فاصله‌ای با جملۀ درون خود ندارند؛ اما با یک فاصله از کلمات بیرون از خود جدا می‌شوند.

خواهیم دید چگونه می‌توان در برنامه «ورد» به سادگی این اصلاحات را در مدت چند دقیقه در یک سند چند صد صفحه‌ای انجام داد.

بازگشت به صفحۀ تجربیات من در برنامه «ورد»

دو میانبر کاربردی:

اگر بر روی هر یک از نشانه‌های پاراگراف در خط‌کش بالای صفحه دو بار کلیک کنید، کادر محاوره‌ای «Paragraph» باز می‌شود.

اگر بر روی قسمت‌های پررنگ خط‌کش (خط‌کش افقی در بالای صفحه یا خط‌کش عمودی در کنار صفحه) دو بار کلیک کنید، کادر محاوره‌ای «Page Setup» باز می‌شود.

بازگشت به صفحۀ تجربیات من در برنامه «ورد»

تنظیم حاشیه صفحه

در ابتدا بهتر است «خط‌کش» را در بالا و سمت چپ سند خود فعال کنید.

برای این کار، در سربرگ «View» گزینۀ Ruler را تیک بزنید. (تصویر را ببینید.)

در بالای صفحه و کنار آن، خط‌کش ظاهر می‌شود.

حاشیه‌های صفحه بر روی خط‌کش‌ها معلوم است. می‌توان آنها را همین‌جا و با استفاده از ماوس تغییر داد. اما بهتر است روش اصلی را فرا بگیریم.

اگر واحد اندازه‌گیریِ طول به سانتیمتر نیست، بهتر است این تبدیل را انجام دهید. برای اطلاع از واحد اندازه‌گیری و در صورت لزوم تبدیل آن، سربرگ «File» را در گوشۀ بالا سمت چپ کلیک کنید و سپس «Options» را کلیک نمایید. بر روی «Advanced» کلیک کنید و در صفحه‌ای که باز می‌شود به اواسط صفحه بروید.

در دومین خط زیر «Display» عبارت «Show measurements in units of» را می‌بینید که در مقابل آن مستطیلی قرار دارد و در آن، واحد اندازه‌گیری نمایش داده شده است. اگر سانتیمتر نیست، روی فلش کنار مستطیل کلیک کنید و در کادری که باز می‌شود، «Centimeters» را انتخاب کنید.

صفحات باز را با کلیک بر روی «Ok» ببندید.

حال می‌خواهیم حاشیه صفحه را به اندازۀ مناسب تنظیم کنیم.

در سربرگ «Page Layout» بر روی فلش زیر «Margins» کلیک کنید.

اگر پیش از این به حاشیه دست نزده باشید، حاشیۀ پیش‌فرض به صورت رنگی دیده می‌شود و زیر آن، پیشنهادهایی برای حاشیه‌های جدید را می‌بینید.

بر روی آنها کلیک کنید و نتیجه را ببینید.

اگر بر روی «Custom Margins» در پایین همین کادر کلیک کنید، صفحه «Page Setup» با سه سربرگ باز می‌شود که سربرگ نخست آن «Margins» نام دارد. (برای رفتن به این صفحه می‌توانستید همان ابتدا بر روی فلش کوچک و کج در گوشۀ سمت راست و پایین کادر «Page Setup» کلیک کنید.)

در قسمت «Margins» اعدادی را می‌بینید که حاشیه‌های بالا، پایین، چپ و راست را نشان می‌دهد.

مقدار پیش‌فرض برای «Gutter» صفر است. بدون آنکه توضیح دهم، مقدار آن را افزایش دهید و به تغییر در تصویر پایین همین کادر، زیر «Preview» توجه کنید. این عدد مقداری را نشان می‌دهد که برای عملیات شیرازه‌بندی لازم است. در مقابل همین مستطیل، «Gutter Position» را می‌بینید و در کنار آن مستطیلی که می‌توان محل این شیرازه‌بندی را انتخاب کرد (راست، چپ یا بالا). بهتر است مقدار «Gutter» همان صفر باقی بماند.

بهتر است فعلاً گزینه‌های دیگر را بدون تغییر رها کنید.

«Ok» را در پایین کادر کلیک کنید. تنظیمات جدید حاشیه اعمال می‌شود.

در یکی از مطالب آینده به همین صفحه بازخواهیم گشت.

بازگشت به صفحۀ تجربیات من در برنامه «ورد»

چند میانبر مفید برای تغییر اندازه قلم، پس از انتخاب متن مورد نظر:
بزرگ‌کردن:

Crtl+]

کوچک‌کردن:

Crtl+[

البته میانبر دیگری نیز وجود دارد. بررسی کنید تفاوت این دو روش در چیست:
بزرگ‌کردن:

Crtl+Shift+>

کوچک‌کردن:

Crtl+Shift+<

بازگشت به صفحۀ تجربیات من در برنامه «ورد»

در بسیاری از کلمات چند‌بخشی در فارسی، نیم‌فاصله بین اجزاء کلمه قرار می‌گیرد. برای مثال به همین کلمه «می‌گیرد» توجه کنید. بین پیش‌وند «می» و «گیرد» نیم‌فاصله آمده تا دو جزء را از هم جدا کند به صورتی که «دو کلمه» محسوب نشوند.

نیم‌فاصله یک نویسۀ نامرئی است («نویسه» ترجمۀ Character است) که هیچ فاصله‌ای را اشغال نمی‌کند و تنها موجب جدا شدن حرف قبل و بعد از خود می‌شود.

برای درج نیم‌فاصله در فارسی، روش صحیح و استاندارد، که در تمام برنامه‌ها قابل استفاده است (حتی در محیط اینترنت) استفاده از ترکیب کلیدهای «Ctrl+Shift+@» است.

در محیط «ورد» نیز می‌توان از همین ترکیب استفاده کرد. نویسۀ مربوطه در محیط «ورد» با نام «Zero Width Non Joiner» شناخته می‌شود. می‌توان به روش زیر برای این نویسه یک «میانبر» تعریف کرد (مراحل زیر را با دقت انجام دهید. این مراحل برای درج هر نویسه‌ای کاربرد دارد):

1. در سربرگ Insert و در انتهای سمت راست آن، بر روی فلش زیر Symbol کلیک کنید و More Symbols را انتخاب نمایید. کادر محاوره‌ای Symbol باز می‌شود.

1. در این کادر، که فعلاً قصد توضیح آن را ندارم، دو سربرگ وجود دارد. سربرگ دوم با عنوان «Special Characters» را کلیک کنید.
2. بر روی عبارت «No-Width Optional Break» کلیک کنید تا انتخاب شود. حالا اگر بر روی گزینۀ Insert در پایین صفحه، سمت راست، کلیک کنید، یک نویسه نیم‌فاصله در سند شما در «ورد» درج می‌شود. اما اگر قرار باشد هربار این مراحل را تکرار کنیم، کار بسیار مشکلی خواهد بود. در ادامه یک میانبر تعریف می‌کنیم.
3. در پایین همین کادر، روی گزینۀ «Shortcut Key» کلیک کنید تا کادر محاوره‌ای «Customise Keyboard» باز شود.

1. در این کادر، ابتدا در مستطیل «Press New Shortcut Key» با استفاده از کلیدهای کی‌برد، میانبری را که مایلید برای نیم‌فاصله تعریف کنید، درج نمایید. میانبر باید با  دقت کنید که میانبر شما، با میانبرهای رایج در «ورد» تداخل نداشته باشد. همانطور که در شکل می‌بینید، من از «Crtl+Space» استفاده کرده‌ام.
2. سپس در پایین همین کادر، گزینه «Assign» را کلیک کنید. با این کار، میانبری که تعریف کرده‌اید در مستطیل «Current keys» قرار می‌گیرد. (قبل از رفتن به مرحله بعد می‌توانید به همین ترتیب میانبرهای دیگری را نیز برای همین نویسه تعریف کنید. پس از تعریف میانبر جدید در مستطیل «Press New Shortcut Key»، گزینه «Assign» را کلیک کنید تا میانبر جدید به میانبرهای موجود در مستطیل «Current keys» اضافه شود.)
3. پس از مراحل بالا، گزینه «Close» را کلیک کنید تا تمام کادرها بسته شود.

لازم به ذکر است، میانبر باید با کلید Crtl یا ترکیبی از آن و کلیدهای Shift و Alt شروع شود.

از این پس با فشردن کلید میانبری که تعریف کرده‌اید، علامت نیم‌فاصله درج می‌شود.

چند نکته:

1. برخی برای درج نیم‌فاصله از گزینه «Ctrl+-» (کنترل به علاوه علامت منها) استفاده می‌کنند. این گزینه اشتباه است و چنانچه مطلب را از ورد کپی کرده، در برنامه‌هایی مانند ایندیزاین یا فوتوشاپ استفاده کنید، موجب درج نویسۀ اشتباه می‌شود (خودتان امتحان کنید و نتیجه را ببینید).
2. ترکیبات دیگر، مانند «Crtl+Shift+3» یا «Crtl+Shift+4» که بعضی پیشنهاد می‌کنند، اصلاً مربوط به زبان فارسی نیست و نویسۀ مربوطه در واژه‌پردازیِ زبان فارسی موجب خطا می‌شود.
3. در هنگام کپی مطلب از سایت‌های اینترنتی یا برخی برنامه‌های دیگر، مانند نسخه‌های قدیمی نرم‌افزار نور و مانند آن، ممکن است نویسه‌های دیگری به عنوان نیم‌فاصله استفاده شده باشد که باید اصلاح شود. پرداختن به آن‌ها از حوصلۀ این پُست خارج است.

ویدئوهای این درس:

جلسۀ اول

جلسه دوم

بازگشت به صفحۀ تجربیات من در برنامه «ورد»

سلام

دیدیم چگونه می‌توان فونت پیش‌فرض را برای شروع کار «ورد» تعریف کرد. به روشی مشابه می‌توان تنظیمات پیش‌فرض را برای پاراگراف نیز انجام داد.

اما روش دیگر: مطلبی را با فونت پیش‌فرض بنویسید. سپس تنظیمات پاراگراف مورد علاقه را بر روی آن اعمال کنید؛ تنظیماتی از قبیل راست‌چین، وسط‌چین و یا تراز از دوطرف، فاصلۀ خطوط پاراگراف، فاصله از پاراگراف قبل و بعد، و نظایر اینها. امیدوارم در جلسات بعد، در صورت پرسش شما، به این تنظیمات نیز بپردازم.

پس پایان تنظیمات مورد علاقه، Paragraph را باز کنید (در سربرگ Home روی فلش ریز در گوشه سمت راست کادر Paragraph کلیک کنید).

در صفحه‌ای که باز می‌شود، بر روی Set As Default در پایین صفحه کلیک کرده، در کادر بعدی، گزینه دوم (All documents based on Normal. dotm template) را انتخاب کنید.

بدین ترتیب از این پس با باز شدن «ورد»، فونت و تنظیمات پیش‌فرض پارگراف به‌صورت خودکار اعمال می‌گردد.

نکته: برای فونت پیش‌فرض نیز می‌توانستیم از همین روشن استفاده کنیم.

بازگشت به صفحۀ تنظیمات پیش‌فرضِ زبان، فونت و پاراگراف

بازگشت به صفحۀ تجربیات من در برنامه «ورد»

در مبحث قبل روش تنظیم زبان پیش‌فرض را آموختیم. حال قصد داریم جلوتر رفته، فونت پیش‌فرض را نیز تعریف کنیم؛ طوری که پس از باز شدن «ورد» نیازی به تنظیم فونت و اندازه و دیگر ویژگی‌های آن نداشته باشیم.

این‌کار را می‌توان به چند روش انجام داد. اما در اینجا به ساده‌ترین روش می‌پردازم.

«ورد» را باز کنید. طبیعتاً باید پس از تنظیم جلسه قبل، و البته در صورت انتخاب زبان فارسی به عنوان زبان پیش‌فرض، زبان رایانه به فارسی تبدیل شود.

از سربرگ Home، بر روی علامت فلش کوچک که در گوشۀ سمت راست پایین کادر Font قرار دارد کلیک کنید (تصویر زیر را ببینید).

صفحه Font باز می‌شود. در مستطیل تحت عنوان Complex scripts نام فونت فارسیِ مورد علاقه را انتخاب کرده، در مستطیل‌های کنار آن، عبارت Regular و سپس اندازه فونت را انتخاب کنید (در تصویر، فونت IRmitra با اندازه 14 انتخاب شده است). در مستطیل‌های زیر عنوان Latin Text مراحل بالا را برای انتخاب فونت مورد علاقه انگلیسی تکرار کنید. می‌توانید از همان فونت استاندارد IRmitra استفاده کنید (در فونت‌های استاندارد، حروف انگلیسی نیز پیش‌بینی شده است). اما اگر فونت‌های دیگر مانند Times New Roman را انتخاب کردید، بهتر است اندازۀ آن یکی دو شماره کمتر از فونت فارسی باشد. (تصویر را ببینید.)

حال به پایین کادر بروید و گزینه Set As Default را کلیک کنید. مستطیلی باز می‌شود با دو گزینه که به صورت پیش‌فرض، گزینه اول انتخاب شده است. شما گزینه دوم را انتخاب کنید (گزینه پایین با عنوان All documents based on the Normal. dotm template)

برنامه ورد را ببندید. (اگر از شما درخواست ذخیره این سند را کرد، می‌توانید گزینه No را کلیک کنید.)

حال اگر برنامه «ورد» را باز کنید، خواهید دید که به صورت پیش‌فرض، زبان فارسی با فونت و اندازۀ مورد علاقه انتخاب شده است.

بازگشت به صفحۀ تنظیمات پیش‌فرضِ زبان، فونت و پاراگراف

بازگشت به صفحۀ تجربیات من در برنامه «ورد»

یک هشدار: کسانی که پیش از این برای برنامه خود «ماکرو» تعریف کرده‌اند (ماکرو!؟ این دیگه چیه؟) یا با VBA برنامه‌ای را نوشته‌اند، باید از کار خود یک نسخه پشتیبان ذخیره کنند. در غیر این صورت، معمولاً با کارهایی که در ادامه می‌آید، ماکروها و برنامه‌های VBA از بین می‌رود. (البته از بین نمی‌روند؛ اما بازیابی آن‌ها کمی کار دارد.)

1. زبان مورد علاقه خود را که مایلید ورد با آن زبان باز شود (مثلاً فارسی)، در ویندوز نصب کنید. (امیدوارم که این کار را بلد باشید!)
2. حال برنامه ورد را باز کنید.
3. از منوی بالای برنامه، گزینه File را کلیک کنید.
4. در کادر باز شده، Options را کلیک کنید.

در کادری که باز می‌شود، گزینۀ Language را کلیک کنید (تصویر را ببینید).

1. در مستطیل بالا، زبان‌هایی را که نصب کرده‌اید می‌بینید. زبان مورد علاقه را انتخاب کنید (با ماوس روی آن رفته، کلیک کنید).
2. در سمت راست مستطیل، دو گزینۀ Remove و Set as Default را می‌بینید. گزینۀ Set as Default را کلیک کنید. (چون قبلاً زبان فارسی (Persian) را به عنوان پیش‌فرض انتخاب کرده‌ام، در تصویری که می‌بینید، این گزینه‌ها کم‌رنگ است.)
3. سپس تمام پنجره‌ها را با کلیک بر روی گزینه Ok ببندید.
4. برای فعال شدن انتخابی که داشته‌اید، باید «ورد» را ببندید و دوباره باز کنید.
5. ملاحظه می‌کنید که «ورد» با زبانی که به عنوان پیش‌فرض (Default) انتخاب کردید باز می‌شود.

در جلسه بعد روش تنظیمات فونت پیش‌فرض را توضیح می‌دهم.

بازگشت به صفحۀ تنظیمات پیش‌فرضِ زبان، فونت و پاراگراف

بازگشت به صفحۀ تجربیات من در برنامه «ورد»

سلام

پرسیده‌اند: چگونه می‌توان کاری کرد که وقتی «ورد» را باز می‌کنیم، همواره با زبان مشخص (مثلاً فارسی) و فونت و تنظیمات پاراگرافِ ثابت باز شود.

مایلم در چند جلسه، چگونگی این تنظیمات را توضیح دهم.

1- تنظیم زبان پیش‌فرض

2- تنظیم فونت پیش‌فرض

3- تنظیمات پیش‌فرض برای پاراگراف

بازگشت به صفحۀ تجربیات من در برنامه «ورد»

1-بر روی کلمه دو بار کلیک کنید؛ آن کلمه انتخاب می‌شود.
2-بر روی کلمه سه بار کلیک کنید؛ پاراگرافی که آن کلمه در آن قرار دارد انتخاب می‌شود.
3-در حاشیه سمت راست پاراگراف کلیک کنید (در فارسی؛ در متن‌های انگلیسی به حاشیه سمت چپ بروید)؛ خط مجاور آن انتخاب می‌شود.
4-در حاشیه سمت راست پاراگراف دوبار کلیک کنید؛ پاراگراف انتخاب می‌شود.
5-در حاشیه سمت راست سه بار کلیک کنید؛ تمام متن انتخاب می‌شود (می‌توانید از ترکیب Crtl+A نیز به همین نتیجه برسید).
6-اگر قصد دارید قسمت‌های مختلفی از متن را انتخاب کنید، یکی را انتخاب نمایید و کلید Crtl را فشرده، قسمت‌های دیگر را نیز انتخاب کنید.

بازگشت به صفحۀ تجربیات من در برنامه «ورد»

هرچند همراه با نصب ویندوز، فونت‌هایی به صورت پیش فرض نصب می‌شود، بهتر است از فونت‌های زیبای فارسی استفاده کنید.
بهترین گزینه‌ها، فونت‌های استاندار با پیشوند «IR» است؛ مانند: IRNazanin، IRMitra، IRBadr و از این قبیل.
فایل زیپ شدۀ این فونت‌ها را میتوانید از اینجا دانلود کنید.

برای نصب فونت‌ها، ابتدا فایل را از حالت فشرده خارج کنید.
به چندین روش می‌توانید فونت‌ها را نصب کنید، اما شاید ساده‌ترین راه به شرح زیر است:
فونت یا فونت‌های دلخواه را انتخاب کنید.
بر روی آنها کلیک راست کرده، گزینۀ «Install for all users» را کلیک کنید.

بازگشت به صفحۀ تجربیات من در برنامه «ورد»

به ابتدای خط بروید (کلید اِنتر را فشار دهید)
سه بار کلید «-» (علامت منها) را فشار دهید
حالا کلید «انتر» را فشار دهید

یک خط کامل رسم میشود

اینکار را با علامت مساوی نیز تکرار کنید (سه علامت مساوی در ابتدای خط و سپس اِنتر)
چند علامت دیگر را نیز امتحان کنید. چه علائمی با این ترفند کاربرد دارند؟

بازگشت به صفحۀ تجربیات من در برنامه «ورد»